ΑΠΟΨΕΙΣΛΗΜΝΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΗΜΝΟΥ: Το όραμα που θα άλλαζε την πορεία της Λήμνου!!! (Μέρος 3)

post-img

Γράφει ο  Χρίστος Κακαρνιάς

Μια πλήρης και από κάθε άποψη άρτια, οικονομοτεχνική μελέτη για τη Λήμνο του 1934, από τον Ηλία Ηλιού, που είναι φοβερά επίκαιρη και στις μέρες μας!

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΙΣ ΤΗΣ 23ης Φεβρουαρίου 1934
Εν Κάστρω και εν τω Κοινοτικώ καταστήματι σήμερον 23ην Φεβρουαρίου του χιλιοστού εννεακοσιοστού τριακοστού τετάρτου (1934ου) έτους, ημέραν Παρασκευήν και ώραν 10ην πρωϊνήν, προσκλήσει του Προέδρου κ. Παναγ. Ραφτοπούλου, συνήλθεν εις συνεδρίασιν η Παλλημνιακή Επιτροπή.
Παρέστησαν άπαντα αυτής τα μέλη, πλην του κ. Ευαγγέλου Κομνηνού κωλυθέντος δι’ επαγγελματικούς λόγους.-
Αρξαμένης της συνεδρίας, φέρεται εις συζήτησιν το ζήτημα της ανεγέρσεως των κτιρίων της Γεωργ. Σχολής Λήμνου εις το τμήμα Πολιόχνη του κτήματος «Μητρόπολις» του Παλλ. Σχολ. Ταμείου.
Ο κ. Ηλιού, λαβών τον λόγον είπε περίπου τα εξής:

ΜΕΡΟΣ 3 (Μέρος 1 εδώ Μέρος 2 εδώ)

Ως προς μεν την σκοπιμότητα του έργου, δεν πιστεύω να χωρή αμφιβολία παρ’ ουδενί. Είναι αληθές ότι η συντηρητικότης και οπισθοδρομικότης του Λημνίου γεωργού και η επιμονή του εις αντεπιστημονικάς παραδιδομένας μεθόδους και προλήψεις οπλίζει απαισιοδόξους τινάς με το επιχείρημα, ότι δεν δύνανται τα διδάγματα και παραδείγματα να πείσουν τον γεωργόν να αποστή των μεθόδων τούτων, ισχυρίζονται μάλιστα, ότι η Σχολή ιδρυομένη δεν θα λειτουργήση ελλείψει μαθητών, διότι οι γεωργοί άμα τη αποφοιτήσει των τέκνων των εκ του Δημοτικού Σχολείου τα χρησιμοποιούν ως ποιμένας είτε παρ’ εαυτοίς είτε εκμισθούντες την εργασίαν εις άλλους. Προς τας απόψεις αυτάς δεν είμαι σύμφωνος, διότι τα δειδάγματα της ιστορίας με πείθουν, ότι δεν υπάρχει νοοτροπία τοιαύτη ή τοιαύτη ενός λαού ολοκλήρου, αλλά αι οικονομικαί συνθήκαι αι ανάγκαι δημιουργούν και τον ψυχικόν κόσμον των ατόμων και των ομάδων.

Πώς ηθέλατε να είναι προοδευτικός ο γεωργός της Λήμνου, όταν το μέγιστον μέρος των κτημάτων δεν ευρίσκετο εις χείρας γεωργών, αλλ’ ιδιοκτητών ξένων προς την γην, οι δε γεωργοί ήσαν επίμορτοι, έχοντες όλα τα μειονεκτήματα των κολλήγων της Θεσσαλίας, στερούμενοι δε του μόνου πλεονεκτήματος των κολλήγων εκείνων, δηλ. της εις το διηνεκές διαρκείας της κολληγικής σχέσεως, λόγω του συστήματος του να είναι ελεύθερος ο ιδιοκτήτης της γης την 15ην Αυγούστου εκάστου έτους ν’ αλλάσση τον Κεχαγιά του, ως γνωτόν δε η ελευθερία αύτη του ιδιοκτήτου της γης δεν ήτο νεκρόν γράμμα, αλλά κατά 95% κατ’ έτος επραγματοποιείτο. Επομένως εύλογον και φυσικόν ήτο εις τα ξένα κτήματα εις τα οποία δι’ εν μόνον έτος υπηρέτει ο Κεχαγιάς να μη προβαίνη εις ουδεμία βελτίωσιν, διότι πάσα βελτίωσις απαιτεί δαπάνην αν όχι πάντοτε χρήματος, αλλ’ ασφαλώς μεγάλην δαπάνην κόπου κατά τα πρώτα έτη, εν ω αι ωφέλειαι μετέπειτα προκύπτουσιν. Ου μόνον βελτιώσεως υπ’ αυτάς τας συνθήκας δεν έκαμεν ο Κεχαγιάς, αλλά και πάνυ ευλόγως ουδέ τας προσηκούσας αγραναπαύσεις άφινε, προσπαθών πώς ν’ απομυζήση εντός του έτους της κολληγικής του σχέσεως όσω το δυνατόν περισσότερον το ξένον κτήμα.

Ο παράγων ούτος της μη προοδευτικότητος των Λημνίων γεωργών κατά μέγα μέρος εξέλιπε α) Δια της απαλλοτριώσεως των μοναστηριακών κτημάτων β) δια της ανταλλαγής των Οθωμανών κτηματιών Λήμνου κατεχόντων το μέγιστον μέρος των κτημάτων της Νήσου και εγκαταστάσεως εν αυτοίς εντοπίων και προσφύγων αυτοκαλλιεργητών γ) δια της οικονομικής πτώσεως των Ελλήνων γηγενών μικροαστών οίτινες, και ιδία οι εν Αιγύπτω διαμένοντες, επώλησαν ήδη και εξακολουθούν να πωλούν το μεγαλύτερον μέρος των κτημάτων των εις γεωργούς ή γεωργόπαιδας σχηματίσαντες κεφάλαιόν τι εν Αμερική, ήδη δε αγοράζοντας δια των δολλαρίων των κτήματα και επιστρέφοντας εις το πατρικόν επάγγελμα του γεωργού.

Δεύτερος σπουδαίος παράγων της οπισθοδρομικότητος των Λημνίων γεωργών ήτο το ότι εν συγκρίσει προς τα πενιχρά εισοδήματα του ξένον αγρόν καλλιεργούντος γεωργού μέχρι πρό τινων ετών παρουσιάζετο ευρύ πεδίον πλουτισμού εις το εξωτερικόν και ιδία εις Αμερικήν και Αίγυπτον. Είναι δε γνωστόν, ότι τας οικονομικάς σχέσεις των ανθρώπων και επομένως και των παραγωγών και τους τρόπους της παραγωγής ρυθμίζει ο αδίρητος οικονομικός Νόμος της «ελάσσονος προσπαθείας», δηλ. δεν είναι δυνατόν να καταβάλη κανείς μεγαλύτερον κόπον και να κερδίση ολιγώτερα, εφ’ όσον δύναται να καταβάλη ολιγώτερον κόπον και να κερδίση περισσότερα. Επομένως μάλλον πρέπει κανείς να απορή με την νοοτροπίαν εκείνων οι οποίοι όταν ήτο ανοικτός ο δρόμος προς την Αμερικήν απήτουν προοδευτικότητα του Λημνίου γεωργού και όχι με την νοοτροπίαν του Λημνίου γεωργού. Ήδη αι προς το Εξωτερικόν διέξοδοι έκλεισαν εντελώς χωρίς να δημιουργηθούν νέαι είτε προς το εσωτερικόν είτε προς το εξωτερικόν ούτε και να υπάρχη πιθανότης προς τούτο. Ου μόνον τούτο, αλλά και οι από ετών εις το Εξωτερικόν εγκατεστημένοι και ευπορούντες άλλοτε πατριώται μας εκ των εμβασμάτων των οποίων κατά μετρίους υπολογισμούς των εν Λήμνω Τραπεζών εκαλύπτοντο τα 60 εκατοστά του τοπικού εισοδήματος, ήτοι 110-120 χιλιάδες λίραι ετησίως μη ανανεούμενοι εμειώθησαν, δια της παρόδου του χρόνου αποβάλλουσι τους δεσμούς προς την Λήμνον και το σπουδαιότερον τοσούτον εξησθένησαν οικονομικώς εκ της παγκοσμίου κρίσεως, ώστε το μεταναστευτικόν συνάλλαγμα, σταθερώς κατ’ έτος μειούμενον προσεγγίζει προς το μηδέν.

Εν τω μεταξύ ο πληθυσμός της Λήμνου σταθερώς κατ’ έτος αυξάνεται σύμφωνα με τον μέσον όρον της αυξήσεως του Ελληνικού πληθυσμού κατά 20 επί τοις χιλίοις διέξοδος δεν υπάρχει, δια της εκλείψεως του μεταναστευτικού συναλλάγματος και της εκπτώσεως των γεωργικών προϊόντων το τοπικόν εισόδημα περιωρίσθη εις το 1/3 όλος δε αυτός ο πληθυσμός, υπάρχων και μελλοντικός είναι ηναγκασμένος να ζήση εκ των πόρων της Λήμνου η οποία, ως γνωστόν, ούτε βιομηχανίων έχει, ούτε ναυτιλίαν, ούτε μεταλλεία, ούτε άλλον τινά πλην της γεωργίας και της κτηνοτροφίας παραγωγικόν πόρον. Εάν των προηγουμένων ετών εκτεθείσαι συνθήκαι ως αποτέλεσμα είχον αναγκαστικώς την γνωστήν οπισθοδρομικήν νοοτροπίαν του Λημνίου παραγωγού, εξ ίσου αναγκαστικώς αι δημιουργηθείσαι νέαι συνθήκαι θα έχουν ως αποτέλεσμα την προοδευτικήν νοοτροπίαν η οποία δεν αποτελεί καν επαινετήν πρόοδον, αλλ’ είναι αυτοχρήμα ανάγκη ζωής και, ως γνωστόν, εις την παγκόσμιον ιστορίαν δεν υπάρχει παράδειγμα λαού αυτοκτονήσαντος λόγω νοοτροπίας. Ότι αι σκέψεις μου είναι αληθείς μαρτυρεί τούτο. Εν ω εις τα προ της κρίσεως έτη με σχετικήν ευπορίαν και εισρρέον μεταναστευτικόν συνάλλαγμα ο γεωργός, έχων διαθέσιμα εις ουδεμίαν προέβαινε βελτίωσιν, από της αρχής της κρίσεως μέχρι σήμερον ο προσεκτικός παρατηρητής θα διαπιστώση, ότι πολλαί αλλαγαί, πειραματισμοί, εισαγωγαί νέων μεθόδων γίνονται, ισχναί μεν και δια τούτο όχι εντυπωσιακαί, διότι ο γεωργός τας βελτιώσεις τας κάμνει εκ του υστερήματός του πλέον και ασυστηματοποίητοι ελλείψει υποδείξεων επιστημονικών, τας οποίας όμως δια του υπό συζήτησιν έργου πρόκειται να συστηματοποιήσωμεν και καθοδηγήσωμεν.

Έχομεν λοιπόν αλλαγήν νοοτροπίας; Όχι βέβαια, εάν ως νοοτροπία χαρακτηρισθή κάποια έμφυτος ή θεία φώτισις οδηγούσα τον άνθρωπον εδώ ή εκεί. Έχομεν αλλαγήν οικονομικών συνθηκών η οποία αναγκαστικά επιφέρει αλλαγήν νοοτροπίας. Είναι αληθές, ότι η παράδοσις εκατοντάδων ετών δεν είναι εύκολον εις τους παλαιούς γεωργούς να αποβληθή. Δι’ αυτό η αλλαγή μεθόδων δεν είναι τελείως φανερά επί του παρόντος. Αι δύο νοοτροπίαι παλαιά και νέα παλαίουν εις την μεταβατικήν αυτήν περίοδον. Εφ’ όσον όμως έχομεν ως δεδομένα τα στοιχεία της νέας οικονομικής διαρθρώσεως της Λήμνου ημπορούμεν όχι ως προφήται, αλλά με μαθηματικήν ακρίβειαν να προδικάσωμεν την νίκην της νέας προοδευτικής νοοτροπίας του Λημνίου παραγωγού.-
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ…..

 

ΠΗΓΗ: FACEBOOK ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΛΗΜΝΟΥ

 

 

 

Καταχώρηση Νατάσα Ταραράκη

 

Google NewsΑκολουθήστε το LimnosReport.gr - στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Λήμνο το Βόρειο Αιγαίο, όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

Δείτε παλαιότερα δημοφιλή άρθρα

Σχετικά Άρθρα

About Us

Ενημερωτικό site της Λήμνου. Έγκυρη, άμεση και χωρίς αναστολές ενημέρωση για ότι συμβαίνει στην Λήμνο, στο Βόρειο Αιγαίο, την Ελλάδα και τον κόσμο. LimnosReport.gr γιατί, «Εδώ χτυπάει η καρδιά της Λήμνου»!