Θεόδωρος Μονοκρούσος: COVID-19 – Οι 10 εβδομάδες που συγκλόνισαν την Ελλάδα (σε αριθμούς).

Γράφει ο Θεόδωρος Μονοκρούσος πρώην αναπληρωτής Διοικητής του Νοσοκομείου Λήμνου

Εχθές Τετάρτη 20 Μαίου συμπληρώθηκαν δέκα εβδομάδες από την 12^η Μαρτίου, ημέρα κατά την οποία είχαμε και στην Ελλάδα τον πρώτο νεκρό, θύμα του κορονοϊού.

Στο κείμενο που ακολουθεί επιχειρείται μια καταγραφή της εξέλιξης της πανδημίας στη χώρα μας με βάση τα επιδημιολογικά-στατιστικά δεδομένα των ημερησίων εκθέσεων COVID-19  του Ε.Ο.Δ.Υ.

1. Επιβεβαιωμένα εργαστηριακά κρούσματα:                                                                                 Στις 12 Μαρτίου ανακοινώνονται 177 επιβεβαιωμένα εργαστηριακά κρούσματα ενώ στις 20 Μαίου τα κρούσματα ανέρχονται σε 2.850. Είχαμε δηλαδή τις 10 αυτές εβδομάδες κατά μέσο όρο 41 κρούσματα την κάθε ημέρα.

Αναλυτικότερα, τα ημερήσια (κατά μέσο όρο) κρούσματα της κάθε μίας εβδομάδας παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα:

Παρατηρούμε ότι ο αριθμός των κατά ημέρα νέων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων αυξάνεται έως και την 3^η εβδομάδα (26 Μαρτίου έως και 1η Απριλίου) όπου και εμφανίζει τον υψηλότερο αριθμό (85 νέα κρούσματα ημερησίως) και μετά αρχίζει σταδιακά να μειώνεται.

Με άλλα λόγια, η πανδημία COVID-19 στην Ελλάδα κορυφώθηκε την εβδομάδα 26 Μαρτίου έως και 1^η Απριλίου.

Πιο συγκεκριμένα, την 26^η Μαρτίου καταγράφηκε ο υψηλότερος αριθμός νέων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων (102).

Σύμφωνα με τη Ημερήσια έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης λοίμωξης από το νέο κορωνοϊό της 20 Μαΐου,

• Η μέση ηλικία των κρουσμάτων είναι 48 έτη.
• Το 55.2% είναι άνδρες και το 44,8% είναι γυναίκες.

1. Θάνατοι ασθενών με COVID-19: Στις 12 Μαρτίου ανακοινώνεται ο πρώτος θάνατος από κορονοϊό. Δέκα εβδομάδες μετά, στις 20 Μαίου οι θάνατοι ανέρχονται σε 166. Κατά μέσο όρο τις 10 αυτές εβδομάδες 2,4 άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους την κάθε ημέρα από COVID-19.

Οι θάνατοι ημερησίως (κατά μέσο όρο) την κάθε εβδομάδα παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα:

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, οι θάνατοι κατά ημέρα αυξάνονται έως και την 4^η εβδομάδα (2 Απριλίου έως και 8 Απριλίου), όπου και εμφανίζεται ο υψηλότερος αριθμός θανάτων ανά ημέρα (4,7). Τις επόμενες εβδομάδες, ο αριθμός θανάτων κατά ημέρα μειώνεται.                                                                                                                                                              Στις 4 Απριλίου καταγράφηκε ο υψηλότερος αριθμός θανάτων (9) από COVID-19.

 Σύμφωνα με τη Ημερήσια έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης λοίμωξης από το νέο κορωνοϊό της 20 Μαΐου,

*Η μέση ηλικία των ασθενών που απεβίωσαν είναι τα 76 έτη.

*Το 71% των θανόντων είναι άνδρες και το 29% είναι γυναίκες.

1. Αριθμός των ασθενών που νοσηλεύτηκαν διασωληνωμένοι:

Ο αριθμός των νοσηλευόμενων σε ΜΕΘ της κάθε ημέρας δεν αποτελεί αθροιστική συχνότητα όπως τα κρούσματα και οι θάνατοι, τα οποία κάθε ημέρα αυξάνονται ή μένουν σταθερά. Προκύπτει εάν στον αριθμό των διασωληνωμένων της προηγούμενης ημέρας προστεθεί ο αριθμός αυτών που διασωληνώθηκαν την ίδια ημέρα και αφαιρεθεί ο αριθμός όσων εξήλθαν λόγω βελτίωσης της υγείας τους ή λόγω θανάτου, δεδομένα τα οποία αυτή τη στιγμή δεν έχουν δημοσιοποιηθεί. Για το λόγο αυτό τα στοιχεία που παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα αφορούν στη μεταβολή σαν τελικό αριθμό και από εβδομάδα σε εβδομάδα.

Τις τρεις πρώτες εβδομάδες και έως την 1^η Απριλίου και για την κάθε εβδομάδα ξεχωριστά, υπήρξαν περισσότερες διασωληνώσεις νοσηλευόμενων  από την προηγούμενή της εβδομάδα. Από τις 2 Απριλίου και μετά παρουσιάζεται μείωση της εβδομαδιαίας μεταβολής των νοσηλευόμενων σε ΜΕΘ. Την τελευταία εβδομάδα (14 Μαίου έως και 20 Μαίου) διασωληνώθηκαν 6 λιγότεροι ασθενείς με COVID-19 απ’ ότι την 9^η εβδομάδα.

Η 9η Απριλίου υπήρξε η ημέρα όπου είχαμε τον μεγαλύτερο αριθμό διασωληνωμένων (93).

Σύμφωνα με τη Ημερήσια έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης λοίμωξης από το νέο κορωνοϊό της 20 Μαΐου, ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι ήταν 22 (63.6% άνδρες και 36,4% γυναίκες).

4. Γενικότερα συμπεράσματα:

Α΄) Νοσηρότητα (Επιπολασμός σημείου): Ο δείκτης μετράει τον αριθμό των νοσούντων σαν ποσοστό (%) επί του πληθυσμού σε μια ορισμένη χρονική στιγμή. Στις 20 Μαίου τα επιβεβαιωμένα εργαστηριακά δείγματα δείχνουν ότι έχει νοσήσει με COVID-19 περίπου 0,3% του πληθυσμού (0,027%) ή περίπου 27 ανά 100.000 άτομα του πληθυσμού.

Β΄) Θνητότητα: Ο δείκτης μετράει τον αριθμό των θανάτων σαν ποσοστό (%) επί του νοσούντων. Την τελευταία εβδομάδα ο δείκτης θνητότητας κατέδειξε ότι 5,75%, δηλαδή σχεδόν 6 στους 100 νοσούντες δεν καταφέρνουν να αναρρώσουν από τον COVID-19 με μοιραία κατάληξη. 

Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο να μελετηθεί στο μέλλον, γιατί αυτή τη στιγμή είναι αδύνατον να γίνει, κατά πόσον οι κοινωνικές ανισότητες (εισόδημα, επαγγελματική δραστηριότητα, εκπαιδευτικό επίπεδο κ.α.) αποτελούν προσδιοριστές της διάδοσης αλλά  και των θανάτων από κορονοϊό, αντικείμενο το οποίο απασχολεί την Επιδημιολογία.

Αλλά σίγουρα είναι πολύ νωρίς ακόμη. Μπορούμε να περιμένουμε, με την ευχή η ανθρωπότητα να ξεπεράσει την πανδημία του COVID-19  το συντομότερο δυνατόν και με τα λιγότερα κατά το δυνατόν θύματα.