Η ολλανδική κυβέρνηση σχεδιάζει από τον Ιανουάριο του 2026 να αυξήσει τον ΦΠΑ στη διαμονή –σε ξενοδοχεία, ξενώνες και τουριστικά πάρκα– από 9% σε 21%. Επιδιώκει έτσι να ενισχύσει τα δημόσια έσοδα κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ ετησίως. Όμως, οι οικονομολόγοι προειδοποιούν: η πολιτική αυτή μπορεί να αποδειχθεί μπούμερανγκ, πλήττοντας τον τουρισμό, τις επιχειρήσεις φιλοξενίας και, ειρωνικά, ακόμη και τα κρατικά ταμεία.
Οικονομική φαντασίωση
Η κυβερνητική πρόβλεψη βασίζεται στην υπόθεση ότι η αύξηση του ΦΠΑ θα αποδώσει 910 εκατ. ευρώ από τα ξενοδοχεία και άλλα 302 εκατ. από καταλύματα και τουριστικά πάρκα. Όμως, σύμφωνα με ανάλυση της ABN AMRO, οι υπολογισμοί είναι υπεραισιόδοξοι. Βάσει στοιχείων της ολλανδικής στατιστικής υπηρεσίας CBS, μόνο το 34,8% των εσόδων των ξενοδοχείων υπόκειται πραγματικά στον υψηλότερο ΦΠΑ, αφού πολλές κρατήσεις αφορούν επαγγελματίες που δικαιούνται επιστροφή φόρου, ενώ δαπάνες όπως τα γεύματα δεν εντάσσονται πλήρως στη νέα κλίμακα.
Η τράπεζα εκτιμά πως τα καθαρά έσοδα για το Δημόσιο δύσκολα θα ξεπεράσουν τα 285 εκατ. ευρώ — και αυτό εφόσον οι ξενοδόχοι δεν μειώσουν τις τιμές για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί.
Η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί. Τα συνολικά κέρδη του ξενοδοχειακού κλάδου στην Ολλανδία το 2022 ήταν μόλις 571 εκατ. ευρώ· μετά την αύξηση του ΦΠΑ, πολλά ξενοδοχεία ενδέχεται να περάσουν σε ζημιές, με απώλεια 147 εκατ. ευρώ σε φορολογικά έσοδα από επιχειρηματικά κέρδη.
Ο επικεφαλής του τομέα τουρισμού και αναψυχής της ABN AMRO, Στεφ Ντρίσεν, είναι κατηγορηματικός: «Αυτό σημαίνει μια ζημιά 147 εκατομμυρίων για το κράτος και ταυτόχρονα ξενοδοχεία ανίκανα να επενδύσουν σε πράσινες αναβαθμίσεις ή καλύτερες συνθήκες εργασίας».
«Φεύγουν» οι τουρίστες – αρχίζει η αιμορραγία στα σύνορα
Η αύξηση δεν είναι απλώς αριθμητική. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στις αφίξεις. Η ABN AMRO προβλέπει πτώση 6,75% στις διανυκτερεύσεις, ακόμη κι αν οι επιχειρηματίες απορροφήσουν μέρος του κόστους. Τουριστικοί φορείς μιλούν για πολύ χειρότερο σενάριο: πιθανή απώλεια έως και του ενός τρίτου των ξένων επισκεπτών — κυρίως Γερμανών και Βέλγων που αναζητούν οικονομικές λύσεις αλλού. Η μείωση αυτή ισοδυναμεί με απώλεια 511 εκατ. ευρώ σε ΦΠΑ από τουριστική δαπάνη που δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ.
Ακόμη και οι ίδιοι οι Ολλανδοί ταξιδιώτες ενδέχεται να στραφούν προς τα νότια σύνορα: η διαμονή στο Βέλγιο φορολογείται μόλις με 6% ΦΠΑ. Η ένωση εστίασης και φιλοξενίας KHN προειδοποιεί για πιθανή πτώση έως και 30% στις διανυκτερεύσεις. Οι συνοριακές περιοχές –Λίμπουργκ, Χέλντερλαντ, Ζηλανδία– κινδυνεύουν να δουν τα τοπικά ταμεία να αδειάζουν, με μείωση δημοτικών φόρων και πτώση αξιών ακινήτων.
Όπως σημειώνει ο Ντρίσεν: «Η κυβέρνηση φαίνεται να αγνοεί το ευρύτερο οικονομικό ντόμινο που μπορεί να προκαλέσει αυτή η απόφαση».
Από τα χωράφια μέχρι τα μουσεία
Η ζημιά δεν περιορίζεται στα ξενοδοχεία. Ο τουρισμός στηρίζει ένα ευρύ πλέγμα δραστηριοτήτων: εστιατόρια, μουσεία, καταστήματα, ενοικιάσεις αυτοκινήτων, ακόμα και αγροτουρισμό – από τουρ στα ανθοχώραφα μέχρι επισκέψεις σε τυροκομεία. Στην ανατολική Ολλανδία, σχεδόν το 10% του λιανεμπορίου εξαρτάται από τον τουρισμό. Μια πτώση στις αφίξεις μπορεί να σημάνει απολύσεις και λουκέτα.
Οι επιχειρήσεις φιλοξενίας, ήδη πιεσμένες από υψηλό ενεργειακό κόστος, αυξημένους μισθούς και πληθωρισμό, φοβούνται ότι η νέα επιβάρυνση θα τις οδηγήσει στο χείλος της χρεοκοπίας. «Ο κλάδος μόλις αρχίζει να ανακάμπτει από την πανδημία και τώρα δέχεται ένα ακόμη πλήγμα», σημειώνει ο Ντρίσεν. Συνδικάτα, τράπεζες και επαγγελματικές ενώσεις ενώνονται στη φωνή διαμαρτυρίας, προειδοποιώντας πως η Ολλανδία κινδυνεύει να «αποτιμολογήσει» τον εαυτό της εκτός τουριστικής αγοράς.
Στροφή ή πτώση;
Η ABN AMRO είναι ξεκάθαρη: η αύξηση του ΦΠΑ θα προκαλέσει «ουσιαστική ζημιά στον ολλανδικό τουρισμό και την οικονομία». Με τη Γερμανία και το Βέλγιο να παραμένουν πιο ελκυστικά ως φθηνοί γείτονες, η Ολλανδία κινδυνεύει να χάσει σημαντικό μερίδιο της ευρωπαϊκής τουριστικής αγοράς.
Καθώς το 2026 πλησιάζει, οι αντιδράσεις πληθαίνουν. Οι εκπρόσωποι του κλάδου ζητούν από τη Χάγη και τις Βρυξέλλες να επανεξετάσουν το σχέδιο, πριν πληγεί ένας τομέας που συνεισφέρει περίπου 20 δισ. ευρώ ετησίως στο ΑΕΠ.
Το ερώτημα παραμένει: θα επιμείνει η κυβέρνηση σε μια «φορολογική φαντασίωση» ή θα επιλέξει τη ρεαλιστική στήριξη ενός από τους πιο ζωντανούς τομείς της οικονομίας της;
Ειδήσεις Σήμερα:
Ακολουθήστε το LimnosReport.gr - στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Λήμνο το Βόρειο Αιγαίο, όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
