Σε μια Ευρώπη που ακόμα παλεύει με τις σκιές της ιστορίας και τις προκλήσεις της εκπροσώπησης, η συμμετοχή μου στην διήμερη εκπαίδευση για το Ολοκαύτωμα των Ρομά στο Βερολίνο αποτέλεσε μια από τις πιο δυνατές και ουσιαστικές εμπειρίες της επαγγελματικής μου διαδρομής.
Στις 10 και 11 Οκτωβρίου 2025, είχα την ευκαιρία να βρεθώ μαζί με 24 ακόμα δημοσιογράφους και επαγγελματίες των μέσων από όλη την Ευρώπη – Ρομά και μη Ρομά – στο πλαίσιο ενός προγράμματος που διοργανώθηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης και το ERIAC (Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ρομά για τις Τέχνες και τον Πολιτισμό).
Ημέρα 1 . Εκπαίδευση με ιστορικό βάθος και προσωπική πρόκληση
Η πρώτη μας συνάντηση έγινε στο Bildungsforum gegen Antiziganismus, έναν χώρο αφιερωμένο στην εκπαίδευση και στην καταπολέμηση του αντιτσιγγανισμού. Εκεί, η Caroline Martin και ο Alexander Schnickmann μας υποδέχτηκαν θερμά, τοποθετώντας μας στο πλαίσιο του RomaMemory – ενός προγράμματος που στοχεύει να φέρει την ιστορία των Ρομά στις εκπαιδευτικές αίθουσες της Ευρώπης.
Η συντονίστρια μας, Άννα Άλμποθ, όχι μόνο κράτησε τις ισορροπίες, αλλά και μετέτρεψε την εκπαίδευση σε ένα ζωντανό εργαστήριο ανταλλαγής εμπειριών. Οι παρουσιάσεις της για την εκπροσώπηση των Ρομά στα μέσα ενημέρωσης – με εργαλεία από τη μελέτη EQUIROM – έθεσαν τις βάσεις για μια απαραίτητη αναθεώρηση της δημοσιογραφικής μας ματιάς.
Η ομιλία της Δρ. Άννα Μίργκα-Κρουσζελνίτσκα, από το ERIAC, ήταν για μένα καθοριστική: μέσα από ένα ιστορικό πρίσμα, μας κάλεσε να δούμε το Ολοκαύτωμα των Ρομά – το “ξεχασμένο Ολοκαύτωμα” – όχι μόνο ως τραγωδία, αλλά και ως σημείο μνήμης, αντίστασης και πολιτισμικής κληρονομιάς.
Το απόγευμα συνεχίστηκε με επίσκεψη στο ίδιο το ERIAC, όπου ξεναγηθήκαμε σε μια συγκλονιστική έκθεση που συνόδευε την παρουσίαση της έκθεσης του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η ημέρα έκλεισε με μια σιωπηλή, αλλά βαθιά συναισθηματική επίσκεψη στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος των Ρομά. Εκεί, μπροστά στην ήσυχη λίμνη και το αιώνιο κερί, οι λέξεις έμοιαζαν λίγες.
Ημέρα 2 . Από τη μνήμη στη δράση
Η δεύτερη ημέρα της εκπαίδευσης στο ξενοδοχείο NH στην Alexanderplatz ήταν μια δυναμική συνέχεια. Ο Jake Bowers, Ρομά δημοσιογράφος και εκπαιδευτικός, μας πήρε σε ένα ταξίδι μέσα από τις αφηγήσεις των ΜΜΕ. Με παραδείγματα, εργαλεία και συζητήσεις, μας έδειξε πώς μπορούμε να ανατρέψουμε τα στερεότυπα και να δώσουμε φωνή εκεί που συχνά κυριαρχεί η σιωπή.
Ακολούθησαν παρεμβάσεις από επαγγελματίες όπως η Sonia Jeunet της Magnum Photos, που τόνισε την ευθύνη μας στη χρήση εικόνων και πλαισίων, αλλά και η Nadine Michollek, με μια αποκαλυπτική ανάλυση για τις παγίδες και τις βέλτιστες πρακτικές όταν καλύπτουμε τη γενοκτονία των Ρομά.
Το απόγευμα ολοκληρώθηκε με μια ειλικρινή ανασκόπηση: τι μάθαμε, τι μας προκάλεσε, πώς θα εφαρμόσουμε όλα αυτά στη δουλειά μας.
Αυτό δεν ήταν απλώς εκπαίδευση
Αναχωρώντας από το Βερολίνο, δεν πήρα απλώς σημειώσεις και επαφές μαζί μου. Πήρα ερωτήματα. Πήρα ευθύνη. Πήρα έμπνευση.
Η εκπαίδευση αυτή δεν ήταν απλώς μια επαγγελματική ευκαιρία. Ήταν ένα κάλεσμα για ηθική δημοσιογραφία. Για ακριβή και δίκαιη εκπροσώπηση. Για μια ιστορία που αξίζει να ειπωθεί και που τόσες φορές έχει αποσιωπηθεί.
Πίσω από τις διαλέξεις, τα workshops και τα δείπνα, υπήρχε κάτι βαθύτερο: η επιθυμία για σύνδεση. Μεταξύ ανθρώπων, μεταξύ ιστοριών, μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος. Και ναι – όπως ειπώθηκε σε μια από τις αξιολογήσεις μας – «Υπάρχει μια θέση για όλους κάτω από τον ήλιο.»
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ειδήσεις Σήμερα:
Ακολουθήστε το LimnosReport.gr - στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Λήμνο το Βόρειο Αιγαίο, όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο.