Με σήμα το… μουστάκι: “Το κίνημα “Movember” και ο αγώνας κατά των ανδρικών ασθενειών”

Γράφει ο Βασίλειος Φ. Καλύβας

MD, MSc, PhDc, FEBU

Στρατιωτικός Ιατρός

Χειρουργός Ουρολόγος-Ανδρολόγος

υπ.Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ.

Κάτοχος Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ουρολογίας

Διανύουμε το Νοέμβριο και πολλοί άνδρες θα αρχίσουν να αφήνουν μουστάκι. Ο λόγος; Η συμμετοχή τους στο κίνημα «Movember», που παροτρύνει τους άνδρες κάθε Νοέμβριο να αφήσουν μουστάκι προκειμένου να κινητοποιηθούν στον αγώνα κατά ανδρικών ασθενειών, όπως ο καρκίνος του προστάτη.

Η λέξη προέρχεται από τον συνδυασμό του « Mo », σύντμηση από το «μουστάκι» / moustache, και Νοεμβρίου/ November.

Το κίνημα του «Movember» ξεκίνησε το 2003 από την Αυστραλία με σκοπό να ενθαρρύνει τους άνδρες να κάνουν πιο συχνά εξετάσεις για τον έγκαιρο εντοπισμό του καρκίνου. Ωστόσο, εκτός από ένα ετήσιο check -up, το Movember Foundation ενθαρρύνει τους άνδρες να ψάξουν να μάθουν το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου και να υιοθετήσουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.

Το 2012, η Global Journal αναφέρθηκε στο Movember ως μία από τις κορυφαίες 100 μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) στον κόσμο.

Οι περισσότεροι άνδρες κάποια στιγμή της ζωής τους θα εμφανίσουν ουρολογικό πρόβλημα, ως αποτέλεσμα γήρανσης, τραυματισμού, λοίμωξης ή γενετικής ανωμαλίας. Όταν προκύπτουν τέτοιου είδους προβλήματα, είναι σημαντικό να αναζητούν τη συμβολή και τη βοήθεια του χειρουργού ουρολόγου-ανδρολόγου, του ιατρού που κατέχει τις εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες όσον αφορά το ανδρικό/γυναικείο ουροποιητικό και αναπαραγωγικό σύστημα.

Οι 6 συχνότεροι λόγοι για τους οποίους οφείλουμε να επισκεφτούμε τον ουρολόγο μας:

2) Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη (ΚΥΠ)

Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι η διόγκωση του αδένα που συμβαίνει στους περισσότερους άνδρες με την πάροδο των ετών. Ο προστάτης μεγαλώνει και από μέγεθος κάστανου μπορεί να φθάσει σε μέγεθος μανταρινιού ή ακόμα και πορτοκαλιού.

• Απασχολεί 1 στους 2 άνδρες ηλικίας άνω των 50 ετών.
• Δεν αποτελεί κίνδυνο για τη ζωή του ασθενή και δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οδηγεί σε καρκίνο του προστάτη.
• Τα συμπτώματα που προκαλεί από το κατώτερο ουροποιητικό, μειώνουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς, επιδεινώνονται με την αύξηση της ηλικίας (απασχολούν περίπου το 80% των ανδρών 60-80 ετών) και χωρίζονται σε συμπτώματα αποθήκευσης (ερεθιστικά) και αποβολής των ούρων (αποφρακτικά).

2) Στυτική Δυσλειτουργία

Ως στυτική δυσλειτουργία ορίζεται η μόνιμη ή περιοδική (διάρκειας τουλάχιστον 6 μηνών) αδυναμία του άνδρα να επιτύχει και να διατηρήσει μια στύση επαρκή για ικανοποιητική σεξουαλική επαφή.

• Συνοδεύεται από σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τόσο των ασθενών όσο και των συντρόφων τους.
• Η συχνότητα εμφάνισης είναι υψηλή παγκοσμίως
• 1 στους 2 άνδρες ηλικίας 40-70 ετών θα εμφανίσει κάποια στιγμή στυτική δυσλειτουργία (ήπια 17%, μέτρια 25%, σοβαρή 10%).
• Έχει τους ίδιους παράγοντες κινδύνου με την καρδιαγγειακή νόσο (παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης, κάπνισμα, υπερλιπιδαιμία, έλλειψη άσκησης, μεταβολικό σύνδρομο).

3) Λοίμωξη του ουροποιογεννητικού συστήματος

Η ουρολοίμωξη είναι μία από τις πιο συχνές βακτηριακές λοιμώξεις του οργανισμού, όπου παθογόνοι μικροοργανισμοί εγκαθίστανται και πολλαπλασιάζονται στο ουροποιητικό σύστημα.

• Διακρίνονται σε λοιμώξεις του ουροποιητικού (νεφροί, ουροδόχος κύστη, ουρήθρα) και του γεννητικού συστήματος του ανδρός (προστάτης, όρχεις, επιδιδυμίδα).
• Αποτελεί τη συνηθέστερη ουρολογική διάγνωση σε άνδρες νεότερους των 50 ετών.
• Αποτελεί την τρίτη κατά σειρά ουρολογική διάγνωση σε άνδρες άνω των 50 ετών, μετά την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη και τον καρκίνο του προστάτη.

4) Λιθίαση του ουροποιητικού συστήματος

Λιθίαση είναι η δημιουργία λίθου ή λίθων μέσα στην αποχετευτική μοίρα του ουροποιητικού συστήματος. Ανάλογα με την εντόπιση, έχουμε λιθίαση των νεφρών, λιθίαση των ουρητήρων, λιθίαση της ουροδόχου κύστης και τέλος λιθίαση της ουρήθρας. Οι λίθοι του ουροποιητικού συστήματος εμφανίζονται σε άτομα κάθε ηλικίας και φύλου, σε κάθε φυλή και χώρα και είναι γνωστοί από τους αρχαίους χρόνους.

• Είναι η τρίτη κατά σειρά συχνότητας πάθηση του ουροποιητικού στον άνθρωπο.
• Είναι 2,5 φορές συχνότερη στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες.
• 1 στα 8 άτομα του δυτικού πληθυσμού θα ταλαιπωρηθεί τουλάχιστον 1 φορά κατά την διάρκεια της ζωής του.
• Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι ο κωλικός του νεφρού.

5) Καρκίνος του προστάτη

Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί ένα από τα κυρίαρχα ιατρικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ανδρικός πληθυσμός. Είναι μια νόσος με σημαντική ετερογένεια. Θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί μια πάθηση με δύο πρόσωπα : μια θεωρητικά ΄΄αθώα΄΄ μορφή, η οποία δεν θα επηρεάσει την επιβίωση ούτε την ποιότητα ζωής του ασθενούς και μια πιο ΄΄επιθετική΄΄ μορφή που σύντομα θα γίνει επώδυνη και θανατηφόρα.

Στόχος μας είναι από τη μια πλευρά να διαγνώσουμε νωρίς εκείνες τις μορφές της νόσου που τελικά θα είναι απειλητικές για την ζωή του ασθενούς και να τις θεραπεύσουμε, και από την άλλη να αποφύγουμε την υπερδιάγνωση και την υπερθεραπεία του προστατικού καρκίνου.

• Αποτελεί τη συχνότερη κακοήθη εξεργασία στους άνδρες του δυτικού κόσμου.
• 1 στους 6 άνδρες θα διαγνωσθεί με καρκίνο προστάτη στη διάρκεια της ζωής του.
• Συχνότερος σε ηλικιωμένους άνδρες και σχετικά σπάνιος σε ηλικία μικρότερη των 40 ετών.
• Μέση ηλικία διάγνωσης : 66 έτη
• Αυξημένη επίπτωση του καρκίνου προστάτη σε μέλη της ίδιας οικογένειας (ο κίνδυνος εμφάνισης διπλασιάζεται όταν πασχει ένας συγγενής πρώτου βαθμού και πενταπλασιάζεται όταν πάσχουν δύο).
• Προληπτικός έλεγχος (screening) για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη σε άνδρες άνω των 50 ετών (ή των 45 ετών αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό) με δακτυλική εξέταση (Digital Rectal Exam-DRE) , ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA) ,Διορθική υπερηχοτομογραφία και βιοψία προστάτη (Τransrectal ultrasonography-TRUS).

6) Ανδρική υπογονιμότητα

Η υπογονιμότητα ορίζεται ως η αδυναμία ενός ζευγαριού να επιτύχει σύλληψη και να αποκτήσει τέκνο, έπειτα από τουλάχιστον ένα έτος τακτικών σεξουαλικών επαφών χωρίς αντισυλληπτική προστασία.

• 15% των ζευγαριών δεν επιτυγχάνουν εγκυμοσύνη μέσα σε ένα χρόνο και ζητούν ιατρική βοήθεια.
• Όσον αφορά τα αίτια, σε ποσοστό 40% εμπλέκεται ο ανδρικός παράγοντας, στο 40% ο γυναικείος και στο υπόλοιπο 20% «ευθύνονται» και οι δύο.
• Βασικό εργαλείο στον έλεγχο της γονιμότητας του άντρα είναι το σπερμοδιάγραμμα.

Ο Νοέμβριος είναι πλέον μήνας «γένους αρσενικού». Το “Movember” έχει τόση μεγάλη σημασία γιατί είναι σαν μια υπενθύμιση στους άντρες να φροντίζουν τους εαυτούς τους και να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις για την υγεία τους κάθε χρόνο.

Το χιουμοριστικό κομμάτι της υπόθεσης, είναι ότι ο κάθε άντρας μπορεί να φτιάξει το μουστάκι της αρεσκείας του. Είναι μια ευκαιρία οι άντρες να αλλάξουν στυλ και να πειραματιστούν – έτσι κι αλλιώς για ένα μήνα κανείς δεν έχει να χάσει κάτι! Φέτος, όμως, λόγω της πανδημίας του COVID-19 τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά.

Γι΄αυτό, μπορείς να δείξεις έμπρακτα τη στήριξή σου, φορώντας μια από τις πολύ καλαίσθητες μάσκες, που έχουν επάνω σχεδιασμένο ένα μουστάκι. Γιατί όντως ένα μουστάκι μπορεί να κάνει τη διαφορά!

Βιβλιογραφία

1. ΕΑU Guidelines 2017, 2018
2. Smith and Tanagho’s General Urology , 18^th edition
3. Campbell-Walsh Urology , 10^th edition
4. An Atlas of Erectile Dysfunction , 2^nd edition