Σαν σήμερα 8 Δεκεμβρίου: Ο «Τιτανικός της Κρήτης» – Πώς ένα φορτηγό–ψυγείο έσυρε το «Ηράκλειον» στον βυθό

Σαν σήμερα το 1966, το επιβατηγό-οχηματαγωγό «Ηράκλειον» βυθίζεται κοντά στη Φαλκονέρα και η Ελλάδα ξυπνά σε ένα από τα πιο σκοτεινά της μεταπολεμικά ξημερώματα. Η τραγωδία, με εκατοντάδες νεκρούς και ακόμη και σήμερα αβέβαιο αριθμό θυμάτων, γίνεται σύμβολο των παθογενειών της ελληνικής ναυτιλίας. Το πλοίο και το δρομολόγιο Το «Ηράκλειον», επιβατηγό–οχηματαγωγό κλειστού τύπου της εταιρείας Αδελφών Τυπάλδου, εξυπηρετούσε τη γραμμή Κρήτη–Πειραιάς. Το μοιραίο ταξίδι ξεκινά από τη Σούδα το βράδυ της 7ης Δεκεμβρίου 1966, μεταφέροντας επιβάτες, φορτηγά και εμπορεύματα. Το πλοίο πλέει προς το Μυρτώο Πέλαγος με άσχημο καιρό, αλλά χωρίς κάποια επίσημη προειδοποίηση για επικινδυνότητα.

Η βύθιση μέσα σε λίγα λεπτά Γύρω στις 2.30 τα ξημερώματα, κοντά στη βραχονησίδα Φαλκονέρα, το «Ηράκλειον» χάνεται σχεδόν ακαριαία. Η Ανωτάτη Επιτροπή Ναυτικών Ατυχημάτων θα διαπιστώσει αργότερα ότι το πλοίο παρουσιάζει κακή διακυβέρνηση, χάνει τον δεξιό καταπέλτη του και κατακλύζεται από νερά στο γκαράζ, με αποτέλεσμα να γείρει απότομα και να βυθιστεί μέσα σε λίγα μόλις λεπτά. Οι καιρικές συνθήκες κάνουν κάθε προσπάθεια διάσωσης σχεδόν αδύνατη. Το φορτηγό–ψυγείο που έσπασε τον καταπέλτη Καθοριστική θεωρείται η παρουσία ενός υπέρβαρου φορτηγού–ψυγείου, το οποίο –σύμφωνα με μαρτυρίες– είχε φορτωθεί τελευταίο και δεν είχε δεθεί σωστά. Με τους ισχυρούς κλυδωνισμούς, άρχισε να χτυπά με ορμή τις θύρες του πλοίου, ώσπου έσπασε τον δεξιό καταπέλτη και κατέληξε στη θάλασσα. Από το τεράστιο άνοιγμα εισβάλλουν μαζικά νερά, το γκαράζ πλημμυρίζει και το πλοίο χάνει κάθε ευστάθεια.

Η ανατροπή είναι αναπόφευκτη. Θύματα και επιζώντες – Η αβεβαιότητα των αριθμών Περίπου 47 άνθρωποι καταφέρνουν να σωθούν και δεκάδες σοροί εντοπίζονται στη θάλασσα τις επόμενες ημέρες. Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων παραμένει αντικείμενο συζήτησης: οι επίσημες εκδοχές κυμαίνονται μεταξύ 217 και άνω των 270 νεκρών, ενώ πολλοί μιλούν για ακόμη μεγαλύτερο απολογισμό, λόγω μη καταγεγραμμένων ή ανασφάλιστων επιβατών. Για δεκάδες οικογένειες, η Φαλκονέρα γίνεται άδειο μνήμα. Δίκες, ευθύνες και πολιτικό παρασκήνιο Η δικαστική έρευνα αποκαλύπτει ένα πλοίο που μετασκευάστηκε σε φέρι μποτ με παρατυπίες και συνέχισε να ταξιδεύει χάρη σε πλαστογραφημένα ή παράτυπα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας. Η δίκη του 1968 στο Κακουργιοδικείο Πειραιά καταλήγει σε καταδίκες στελεχών της εταιρείας Τυπάλδου, όταν όμως ο φάκελος κλείνει οριστικά το 1969, πολλοί θεωρούν ότι η Δικαιοσύνη δεν απέδωσε τις πραγματικές ευθύνες. Η τραγωδία του «Ηράκλειον» μένει στη συλλογική μνήμη ως ο «Τιτανικός της Κρήτης».