Χαρ. Καραβίας, Πολ. Μηχανικός: Ο ΡΩΜΕΪΚΟΣ ΓΙΑΛΟΣ ΤΗΣ ΜΥΡΙΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ

Θυμάμαι τον Ρωμέϊκο Γιαλό από παιδί. Τότε υπήρχε μια εκτεταμένη και επίπεδη έκταση στεριάς δίπλα στον χωματόδρομο με τα σπίτια , σκεπασμένη με αγριάδα ,φυτική γη που συγκρατούσε την αργιλλοαμμώδη υφή της. Το πλάτος αυτής της λωρίδας ήταν σίγουρα πολύ μεγαλύτερο από το σημερινό. Μετά άρχιζε το κεκλιμένο επίπεδο της αμμουδιάς και κατεβαίνοντας έφθανε μέχρι τ η θάλασσα, όταν αυτή ηρεμούσε. Όταν ο καιρός φυσούσε πολύ δυνατά από το Αγιονόρος, το αφρισμένο κύμα σπάζοντας κάλυπτε όλη την αμμουδιά, χωρίς να ανεβαίνει όμως, στο οριζόντιο επίπεδο της χορταριασμένης γης .
Αυτά μπορεί να τα δει και να τα μετρήσει σήμερα κανείς ,στην αεροφωτογραφία της ΓΥΣ του 1945. Μπορεί ακόμα να δει και παλαιότερες απλές φωτογραφίες με το αυτό θέμα.
Την Άνοιξη του 1957, ο Δήμος της Μύρινας , έχοντας μια πίστωση για τους ανέργους, αποφάσισε να την διαθέσει για να διαμορφώσει καλύτερα το νότιο κομμάτι του Ρωμέικου , από το ερειπωμένο τότε κτίριο του Βόντελα μέχρι το ποτάμι. Φτιάχτηκε λοιπόν ένας συνεχόμενος τοίχος αντιστήριξης ή καλύτερα διαχωριστικός , εκεί που άλλαζε η κλίση του εδάφους (από το κεκλιμένο επίπεδο της αμμουδιάς στο συνεχόμενο οριζόντιο επίπεδο της χορταριασμένης παραλίας ). Η θεμελίωσή τους μέσα στην άμμο έφτανε ίσως την στάθμη ηρεμίας της θάλασσας . Δηλαδή είχαν ένα συνολικό ύψος , περίπου ανάμεσα στα 1.50 και 2.00 μ., εξέχοντας λίγο πάνω από το έδαφος της παραλίας και αφήνοντας κάτωθέ τους την αμμουδιά. Τότε ήταν που ασφαλτοστρώθηκε και για πρώτη φορά ο δρόμος του Ρωμέικου Γιαλού από την κατασκευάστρια εταιρία του δρόμου Μύρινας – Βίγλας. Οι τοίχοι δεν ήταν συνεχόμενοι αλλά διακοπτόμενοι και ανάμεσά τους υπήρχαν λιθόχτιστες μικρές σκάλες . Πραγματικά η άποψη του Ρωμέικου , από το Κάστρο τότε ήταν υπέροχη.
Με την πάροδο όμως του χρόνου άρχισαν να εμφανίζονται τα προβλήματα. Αργά αλλά σταθερά το πλάτος της αμμουδιάς μειωνόταν. Έτσι το καλοκαίρι του 1979 οι τοίχοι άρχισαν να ανατρέπονται υποσκαπτόμενοι από το κύμα και σε λίγο ο Ρωμέικος Γιαλός παρουσίαζε, κοντά στη θάλασσα, εικόνα βομβαρδισμένης περιοχής. Οι τοίχοι είχαν ανατραπεί. Το πρόβλημα ήταν πολύ οξύ και τότε ήρθε επί τόπου και ο Νομάρχης Λέσβου. Η Τεχνική Υπηρεσία του Νομού και η Διεύθυνση Δημοσίων Κτημάτων , πιστεύοντας πως το πρόβλημα εντοπιζόταν στις διαστάσεις του τοίχου συνέταξαν μελέτη και κατασκεύασαν πιο ογκώδεις τοίχους που ανατράπηκαν και για δεύτερη φορά αργότερα και συνεχίζουν ακόμη και θα συνεχίσουν να ανατρέπονται για να ξαναφτιαχτούν.
Το πρόβλημα προφανώς βρίσκεται αλλού , που οι τεχνικές υπηρεσίες φαίνεται να αγνοούν . Είναι όμως απλό . Η λύση του διδάσκεται στα Πολυτεχνεία, την γνωρίζουν δε πολύ καλά όσοι ασχολούνται με τα Λιμενικά Έργα.
Το γενικό, λοιπόν ερώτημα που τίθεται είναι : Πως αντιμετωπίζεται ο κυματισμός της θάλασσας κοντά στις ακτές;
Να και η απάντηση που ακολουθεί : «Στα μεγάλα βάθη με κατακόρυφα μέτωπα και στα μικρά βάθη με κεκλιμένα επίπεδα.»
Γι αυτό βλέπουμε τον κατακόρυφο βράχο του Κάστρου απέναντι από το Άγιο Όρος να σταματά βουβά τον κυματισμό και το ίδιο να κάνει και το κεκλιμένο επίπεδο μιας φυσικής αμμουδιάς π. χ. του Αυλώνα , αφήνοντάς το κύμα όσο ύψος και να έχει, να απλωθεί πάνω του. Τελικά με τον ίδιο τρόπο λειτουργούν και τα κεκλιμμένα επίπεδα των λιμενοβραχιόνων με λιθορριπές , όταν αυτοί βρίσκονται κοντά στις ακτές , δηλαδή σε μικρά βάθη.
Στην προκειμένη λοιπόν περίπτωση ήταν σφάλμα να κατασκευαστεί ένα κατακόρυφο μέτωπο (ο τοίχος ) σε μία ακτογραμμή με μικρό έως μηδενικό βάθος , εκεί όπου η φύση είχε διαμορφώσει με την πάροδο των αιώνων, ένα κεκλιμένο επίπεδο ( την αμμουδιά), που έσβηνε τον κυματισμό, σύμφωνα με τον παραπάνω κανόνα.
Τίθεται λοιπόν τώρα το ερώτημα : « Πώς μπορεί να σταματήσει το αέναο αυτό πισωγύρισμα ; χαλάει ο τοίχος, φτιάχνουμε νέο τοίχο στη θέση του γκρεμισμένου.» Μα να μπορέσουμε να εγκλωβίσουμε την άμμο που υπάρχει και μας περιμένει στον «μώλο» βαθύτερα, πολύ κοντά στον τοίχο, που υφίσταται και αυτός σήμερα.
Εάν ψάξουμε στο Google earth θα δούμε στις ακτές τις Ιταλίας, αλλά και απέναντί μας στην Κατερίνη μικρούς προβόλους από λιθορριπές καθέτους σε προβληματικούς τοίχους, να εγκλωβίζουν ανάμεσά τους την άμμο. Έχω λοιπόν την αίσθηση, ότι με τρείς -τέσσερεις τέτοιους «φθηνούς» προβόλους , θα επιλυθεί το πρόβλημα. Βέβαια θα πρέπει να συνταχθεί η σχετική μελέτη από επαΐοντα Μηχανικό.
Και δεν είναι μόνο αυτό . Αν ερμηνεύσουμε την αεροφωτογραφία του 1945 θα δούμε πως ο Ρωμέΐκος Γιαλός από το Μονόπετρο μέχρι και το Κάστρο έχει απομειωθεί κατά 20 μέτρα τουλάχιστον, σε όλο του το μήκος. Ας μην προσπαθούν λοιπόν οι διάφοροι να ερμηνεύσουν τον Νόμο , « Περί Αιγιαλού και Παραλίας», σε μια καθημαγμένη ακτή και σε μια βιασμένη φύση. Αλλού είναι το πρόβλημα.

ευχαριστούμε τον Μπάμπη Καραβία για την επιστολή.

Χαρ. Καραβίας
Πολ. Μηχανικός